نانو کامپوزیت و کاربردهای آن

فهرست مطالب

وقتی نوبت به اندازه مواد پرکننده در رزین کامپوزیت دندانی شما می رسد، کوچک سازی یک راه حل ایده آل محسوب می شود. به تازگی نسل جدیدی از کامپوزیت ها با عملکرد برتر به بازار عرضه شده اند: نانو کامپوزیت ها. کامپوزیت های نانو ترمیم هایی را ایجاد می‌کنند که نه تنها زیبا و طبیعی به نظر می‌ رسند، بلکه دوام فوق العاده ای نیز دارند. از آنجایی که این پرکننده ها آنقدر کوچک هستند که می توانند در مقیاس اتمی اندازه گیری شوند، بنابراین ثابت می کنند که چیزهای کوچک اهمیت زیادی دارند. استفاده از تکنولوژی نانو در تولید این نوع کامپوزیت ها باعث شده که مزایا و ویژگی های بسیار مطلوب تری نسبت به کامپوزیت های معمولی داشته باشند. در مطلب امروز به طور کامل، شما را با کامپوزیت نانو و کاربردهای آن در دندانپزشکی آشنا خواهیم کرد. لطفا تا پایان همراه ما باشید.

نانو کامپوزیت یا کامپوزیت نانو چیست؟

جدیدترین نسل کامپوزیت های دندانی، کامپوزیت نانو نامیده می شود. کوچکی ذرات کامپوزیت های نانو به اندازه ۲۰ نانومتر است. این ذرات بسیار ریز با متصل شدن به یکدیگر، ذرات بزرگ تری ایجاد می کنند که از استحکام و مقاومت بالاتری نسبت به سایر کامپوزیت ها برخوردار است و در واقع مهم ترین ویژگی آنها همین مسئله است.

بیشتر بدانید : کامپوزیت دندان

مقایسه کامپوزیت معمولی و نانو 

موارد زیر، مهم ترین تفاوت های کامپوزیت معمولی و نانو هستند:

• کامپوزیت نانو در مقایسه با کامپوزیت معمولی از استحکام بیشتری برخوردار است.
• دوام کامپوزیت معمولی بین ۵ تا ۷ سال است در حالیکه کامپوزیت نانو سرامیک در صورت رعایت صحیح مراقبت های دندانی می تواند بیش از ۱۰ سال و حتی تا ۱۵ سال ماندگاری داشته باشد.
• پولیش پذیری کامپوزیت نانو، بسیار بیشتر از کامپوزیت معمولی است.
• میزان درخشنگی کامپوزیت های نانو بیشتر از کامپوزیت معمولی است. 

مزایا و فواید 

تحقیقات نشان می دهد که استفاده از کامپوزیت های نانو در ترمیم های کامپوزیت می تواند مزایای متعددی داشته باشد، از جمله:

• می تواند به عنوان یک رابط بهبود یافته عمل کند که ثبات و توزیع مساوی فشار بین دندان و ماده را افزایش می دهد.
• محتوای فیلر بالاتر آن باعث می شود که خواص مکانیکی بهتری ارائه می دهد.
• سطح صاف آن از تجمع پلاک و تحریک لثه جلوگیری می کند و زیبایی را با تطابق مناسب رنگ، شفافیت بالا و افزایش ماندگاری پولیش بهبود می بخشد.
• ظاهری کاملا طبیعی به خاطر نوری که از طریق شفافیت  کامپوزیت نانو پراکنده می شود و باعث می شود که بهتر با دندان های مجاور ترکیب شود.
• این کامپوزیت ها زیبایی و استحکام بالا را با هم ترکیب می کنند (ویژگی فوق العاده ای که در کامپوزیت های معمولی مشاهده نمی شود. آنها از استحکام نسبتا پایینی برخوردارند).
• به راحتی قابل پولیش هستند.
• به دلیل مقاومت مکانیکی بالایی که نسبت به سایش و فشار دارند، می توانند در ترمیم دندان های عقبی نیز به کار روند.
• دارا بودن طیف رنگی گسترده
• میزان روان بودن این کامپوزیت ها به اندازه ای است که به خوبی روی دندان تحت درمان حرکت می کنند و سطوح مورد نظر را پوشش می دهند بنابراین پروسه درمان با آنها راحت تر است.

انواع نانو کامپوزیت

این نوع از کامپوزیت ها بر اساس ماده ای که به عنوان پایه یا زمینه آنها به کار رفته است، به سه دسته تقسیم می شوند:

• بر پایه فلز
• بر پایه پلیمر
• بر پایه سرامیک

کامپوزیت هیبرید

مواد هیبریدی کامپوزیت هایی هستند که از دو جزء در سطح نانومتری یا مولکولی تشکیل شده اند. معمولا یکی از این ترکیبات غیر آلی و دیگری آلی است. بنابراین، آنها با کامپوزیت های سنتی که در آن اجزاء در سطح ماکروسکوپی (میکرو متر تا میلی متر) قرار دارند، متفاوت هستند. هیبرید کامپوزیت، ترمیم های قدامی و خلفی ایجاد می کند که ماندگاری طولانی دارند، در برابر سایش مقاوم هستند و زیبایی مطلوبی ارائه می دهند. این کامپوزیت، دوام لازم برای ترمیم های کامپوزیت خلفی را با صیقل پذیری لازم برای نتایج زیبایی دندان های قدامی ترکیب می کند.  

هزینه نانو کامپوزیت

به طور کلی هزینه انجام آن بالاتر از کامپوزیت معمولی است. اما توجه داشته باشید که نمی توان قیمت ثابتی برای آن مشخص کرد زیرا قیمت همه ترمیم های دندانی از جمله کامپوزیت های نانو به تعداد دندان هایی که قرار است تحت درمان قرار بگیرند، میان تجربه و تبحر دندانپزشک، محل مطب یا کلینیک دندانپزشکی که انتخاب می کنید، شدت مشکل دندانی شما و غیره بستگی خواهد داشت.

بیشتر بدانید : قیمت کامپوزیت دندان

کامپوزیت ونیر نانو سرامیکی

همانطور که می دانید کامپوزیت های معمولی از جنس رزین هستند و در داخل آنها یک سری فضاهای خالی وجود دارد. امروزه با استفاده از تکنولوژی نانو، این فضاهای خالی با ذرات سرامیکی در مقیاس نانو پر می شود که در این صورت به آن کامپوزیت نانو سرامیک می گویند. این نوع کامپوزیت نسبت به کامپوزیت معمولی، مزایایی دارد که عبارتند از:

• مقاومت و استحکام کامپوزیت های نانو سرامیک نسبت به کامپوزیت های عادی بیشتر است.
• همچنین آنها نسبت به رنگ پذیری مقاوم هستند.
• کامپوزیت های نانو سرامیک، اتصال محکم تری با بافت های طبیعی دندان ایجاد می کنند.
• شما می توانید با صرف هزینه بسیار کمتر، دندان هایی طبیعی تر و مشابه لمینت های سرامیکی داشته باشید.

مراقبت های بعد از نانو کامپوزیت

طول عمر همه کامپوزیت های دندانی در درجه اول به میزان مراقبت از آنها و رعایت بهداشت دهان و دندان بستگی دارد. البته عواملی مانند جنس ماده کامپوزیت مورد استفاده و رعایت استانداردهای پروسه درمان توسط دندانپزشک (مانند فرم دهی و پولیش صحیح) نیز در میزان دوام این ترمیم های دندانی تأثیر گذار است. پس از نصب کامپوزیت خصوصا کامپوزیت نانو لازم است با دقت بیشتری اصول مراقبتی دهان و دندان را رعایت نمایید. حتما روزانه دو بار مسواک بزنید، به طور صحیح نخ دندان بکشید و چکاپ های منظم دندانپزشکی را فراموش نکنید. درست است که کامپوزیت های نانو استحکام و مقاومت بالاتری نسبت به کامپوزیت های معمولی دارند، اما برای بهره مندی از دوام حداکثری سعی کنید از وارد آوردن فشار بیش از حد به آنها (به عنوان مثال استفاده از دندان ها برای باز کردن درب بطری، شکستن آجیل و جویدن چیزهای بسیار سخت مانند یخ) خودداری نمایید. 

کاربرد نانو کامپوزیت در دندانپزشکی

به طور کلی تکنولوژی نانو به پیشرفت های قابل توجهی در دندانپزشکی منجر شده است که یکی از آنها عرضه کامپوزیت های نانو می باشد. این کامپوزیت ها با هدف رفع کاستی های کامپوزیت هیبریدی ابداع شدند و عملکرد موفقی از خود نشان دادند. امروزه آنها جزء پر طرفدارترین کامپوزیت های دندانی هستند. کامپوزیت نانو می تواند در ساخت مواد ترمیمی و به عنوان پر کننده‌ های دندانی به کار رود و علاوه بر بهبود ماندگاری، زیبایی ظاهری، پولیش پذیری، استحکام بالا و خاصیت ضد باکتری آنها باعث شود که در برابر پوسیدگی ثانویه مقاوم تر عمل نمایند. 

سوالات متداول

در زیر به برخی از سوالات متداول شما عزیزان می پردازیم.

۱. پر کردن دندان با کامپوزیت چه معایبی می تواند داشته باشد؟

معایب پر کردن دندان با کامپوزیت عبارتند از:

• طول عمر کوتاه تر نسبت به پر کننده های آمالگام
• به طور کلی هزینه بیشتری نسبت به پر کننده های آمالگام دارد.
• به دلیل استفاده از تکنیک لایه گذاری، ممکن است تکمیل پروسه آن بیشتر طول بکشد.
• در حین قرار دادن ماده کامپوزیت دندان ها باید بسیار خشک باشند.

۲. چند نوع کامپوزیت دندان وجود دارد؟

انواع مختلف کامپوزیت با توجه به سایز ذرات تشکیل دهنده عبارتند از:

• ماکروفیل یا دانه درشت
• میکروفیل یا دانه ریز
• هیبریدها یا میکروهیبریدها
• نانو ذرات یا پر کننده های نانو
• نانو هیبریدها

۳. کامپوزیت برای چه کسانی مناسب نیست؟

انجام کامپوزیت های دندانی برای کسانی که به بیماری لثه درمان نشده مبتلا هستند، عاداتی مانند دندان قروچه دارند، سیگار و قلیان مصرف می کنند، مشکلات دندانی شدید دارند یا نمی توانند بهداشت دهان و دندان را به درستی رعایت کنند، توصیه نمی شود.

حرف آخر

کامپوزیت نانو، جدیدترین نوع کامپوزیت است که با بهره گیری از فناوری نانو فرموله و تولید می شود. به لطف ذرات پر کننده بسیار ریز این نوع کامپوزیت، شما ترمیم هایی خواهید داشت که بسیار طبیعی بوده و با ساختار دندان ها کاملا سازگار هستند. این نوع کامپوزیت ها به مراقبت خاصی نیاز ندارند و رعایت روتین نرمال بهداشت دهان و دندان برای بهره مندی حداکثری از دوام و زیبایی طبیعی آنها کفایت می کند.