دندان مصنوعی و انواع آن

فهرست مطالب

دندان ها تاثیر بسزایی در نحوه زندگی ما دارند. آنها روی کیفیت زندگی از جمله ظاهر، نحوه صحبت کردن و غذا خوردن، همچنین عزت نفس و اعتماد به نفس ما تأثیر می گذارند. اگر چند یا همه دندان هایمان را از دست بدهیم، آن بخش از کیفیت زندگی ما که مرتبط با سلامت دهان و دندان ‌ها است، می تواند تحت تاثیر قرار گیرد. یکی از گزینه‌هایی که برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته یا افتاده به کار می رود، استفاده از دندان مصنوعی است که توسط دندانپزشک یا دندانساز ساخته و نصب می شود. دندانپزشک می تواند دندان های مصنوعی بسازد که ظاهری طبیعی دارند و به شما کمک می کنند راحت و با اعتماد به نفس غذا بخورید، صحبت کنید و لبخند بزنید. مطلب امروز به معرفی این پروتزهای دندانی متداول، انواع آنها و هر آنچه لازم است در مورد دندان های مصنوعی بدانید، می پردازد. لطفا تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

دندان مصنوعی

 پروتزها (دندان های مصنوعی) یک جایگزین مصنوعی برای دندان های طبیعی از دست رفته هستند. عللی نظیر پوسیدگی دندان، بیماری لثه، آسیب های صورت و افزایش سن می تواند به از دست دادن دندان منجر شود. پروتزهای مصنوعی برای کمک به پر کردن نمایه صورت و بهبود ظاهر شما طراحی شده اند. آنها همچنین خوردن، جویدن و صحبت کردن عادی را آسان تر می کنند. برخی از آنها به جای چند دندان از دست رفته قرار می گیرند اما بعضی دیگر جایگزین تمام دندان ها، لثه ها و بافت های اطراف می شوند.

چه افرادی نیاز به دندان مصنوعی دارند؟

خبر خوب این است که از دست دادن دندان، یک شبه اتفاق نمی افتد. اکثر افراد در صورت مراقبت صحیح از دندان ها و مراجعات منظم به دندانپزشک، نیازی به استفاده از پروتزهای دندانی ندارند. با این حال علائم زیر نشان می دهد که ممکن است در حال حاضر یا در آینده ای نزدیک به دندان های مصنوعی نیاز داشته باشید.

• بین دندان های شما شکاف وجود دارد یا دندان هایتان لق شده و جابجا می شوند.
• دندان درد مزمن دارید.
• لثه های قرمز، متورم، حساس یا دارای خونریزی دارید.
• یک یا چند دندان از دست رفته دارید.
• با خوردن برخی از انواع غذاها مشکل دارید.
• دچار سوء هاضمه مکرر می شوید.
• به دلیل از دست دادن یا آسیب دیدن دندان ها اغلب لبخند خود را پنهان می کنید.

بیشتر بدانید : دندان مصنوعی بهتر است یا ایمپلنت؟

انواع دندان مصنوعی

انواع مختلفی از دندان مصنوعی وجود دارد. به طور کلی آنها می توانند ثابت یا متحرک و کامل یا تکه ای باشند. بهترین نوع برای شما به وضعیت سلامت دهان و شیوه زندگی‌تان بستگی دارد. 

بیشتر بدانید : قیمت دندان مصنوعی

دندان مصنوعی ثابت

دندان های مصنوعی ثابت که به عنوان پروتزهای غیر متحرک نیز شناخته می شوند، اساساً دستگاه های دندان مصنوعی هستند که از یک ردیف دندان مصنوعی متصل به چارچوبی که توسط ایمپلنت های دندانی در موقعیت خود قرار می گیرد، تشکیل شده است. با استفاده از پروتز دائمی، بیماران می‌توانند غذا بخورند، بجوند، گاز بزنند، صحبت کنند و لبخند بزنند ، بدون آنکه نگران باشند دندان‌های مصنوعی‌شان ممکن است در هنگام انجام این فعالیت‌های روزانه بلغزد و سُر بخورد. یک روش معمول برای قرار دادن پروتزهای دائمی شامل معاینه دهانی دندان بیمار و به دنبال آن اسکن استخوان فک برای تعیین مکان های دقیق برای کاشت ایمپلنت (دو عدد در ناحیه قدامی و دو عدد در پشت استخوان فک) است. پروتزهای دائمی پس از دوره بهبودی به ایمپلنت ها چسبانده می شوند، در این مدت ایمپلنت ها از نظر بیولوژیکی در فرآیندی به نام پیوند استخوانی به استخوان فک جوش می خورند. پروتزهای ثابت توسط بیمار قابل برداشتن نیستند و شبیه دندان های طبیعی شما هستند.

بیشتر بدانید : دندان مصنوعی ثابت بر پایه ایمپلنت

انواع دندان مصنوعی ثابت

دندان های مصنوعی ثابت می توانند بر پایه دندان و یا ایمپلنت ساخته شوند.

• پروتز ثابت بر پایه دندان: شامل تاج و بریج هستند و از دندان های دو طرف ناحیه خالی (مربوط به دندان از دست رفته) به عنوان پایه برای پشتیبانی از این ترمیم ها استفاده می شود.
• پروتز ثابت بر پایه ایمپلنت: ابتدا در ناحیه خالی دهان، کاشت (ایمپلنت) انجام شده و پروتز روی آن فیکس می شود.

دندان مصنوعی متحرک

پروتزهای متحرک، ابزارهای دندانی هستند که معمولا برای جایگزینی دندان های از دست رفته و بافت های اطراف استفاده می شوند. آنها را می توان به عنوان دندان مصنوعی کامل یا پروتز پارسیل طبقه بندی کرد. هر دو پایه های دارند که می توانند با اکریلیک یا فلز ساخته شوند. پروتزهای دندانی معمولا از اکریلیک ساخته می شوند. دندان های مصنوعی متحرک معمولاً هر شب قبل از رفتن به رختخواب برداشته می شوند. همچنین آنها به نگهداری منظم نیاز دارند و باید با استفاده از مسواک نرم یا خمیر دندان مخصوص دندان مصنوعی تمیز شوند تا بقایای مواد غذایی و پلاک‌ها از بین بروند.

• دندان مصنوعی تکه ای متحرک (فلیپر): پروتزهای متحرک تکه ای (RPD)، تنها جایگزین برخی از دندان های از دست رفته در فک بالا یا پایین می شوند. RPD ها را می توان در هر زمان برداشت و به راحتی جایگزین کرد. آنها می توانند ظاهر، حس و عملکرد طبیعی دندان ها را بازیابی کنند. آنها از دندان های مصنوعی و پایه ای به رنگ لثه از جنس اکریلیک تشکیل شده اند. این پایه به دو یا چند گیره متصل می شود که دندان مصنوعی را در جای خود نگه می دارد. قلاب ها از فلز یا پلاستیک صورتی منعطف ساخته شده و برای افزایش پشتیبانی به دندان های مجاور قلاب می شوند. آنها معمولاً برای افرادی که کاندید مناسبی برای بریج با ایمپلنت نیستند، توصیه می شود (از جمله افرادی که نمی توانند تحت عمل جراحی قرار گیرند).
• دندان مصنوعی کامل: به پروتزهای کامل، دندان مصنوعی کامل نیز گفته می شود. آنها جایگزینی برای کل مجموعه دندان ها هستند. بیشتر دندانپزشکان سعی می کنند قبل از توصیه کردن پروتزهای کامل، حداقل برخی از دندان های طبیعی را حفظ کنند. اما اگر هیچ گزینه دیگری وجود نداشته باشد، معمولاً انجام پروتز کامل ضروری است. پروتزهای مصنوعی از رزین اکریلیک ساخته شده اند و فقط توسط بافت های سخت و نرم باقی مانده پشتیبانی می شوند. آنها به اندازه دندان های طبیعی یا ایمپلنت ها که به استخوان محکم می شوند، پایدار نیستند. بسیاری از افراد نیز با استفاده از دندان مصنوعی کامل دچار اختلالات گفتاری می شوند. این امر به دلیل ضخامت مواد پوشاننده کام و کنترل عصبی عضلانی زبان و گونه ها با پروتز جدید است. اکریلیک را نمی توان به میزان قابل توجهی نازک کرد، زیرا به مرور زمان باعث شکستگی می شود. معایب فوق باعث شده که اکثرا دندانپزشکان و کلینیک های دندانپزشکی از جمله کلینیک دندانپزشکی سریتا به جای نصب دندان مصنوعی کامل، گزینه های بهتری مانند فلیپر، ایمپلنت و اوردنچر را پیشنهاد نمایند.
• دندان مصنوعی فوری: پس از کشیدن تمام دندان هایتان، باید حداقل ۶ تا ۸ هفته صبر کنید تا بتوانید پروتزهای دندانی سنتی را نصب نمایید. این مدت به دهان شما زمان کافی برای بهبودی می دهد. پروتزهای فوری متحرک مستقیماً پس از کشیدن دندان طبیعی شما قرار می گیرند. علیرغم پروسه راحت و هزینه پایین دندان مصنوعی فورا آنها طبیعی به نظر نمی رسند و نیاز به نگهداری بیشتری دارند. این پروتزهای موقت برای بیمارانی که لثه ها و دندان های حساسی دارند ایده آل است. پروتز را می توان برای چند هفته قبل از گذاشتن پروتز دائمی استفاده کرد تا لثه ها در این مدت کاملا ترمیم شوند.
• دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت (اوردنچر): اوردنچر که به آن پروتز بر پایه ایمپلنت یا ایمپلنت متحرک نیز گفته می شود، توسط ایمپلنت های دندانی در بالای لثه نگه داشته می شود. اکثر اوردنچرها با حداقل ۴ ایمپلنت در جای خود نگه داشته می شوند اما همیشه اینطور نیست. اوردنچر همچنین می تواند در فک بالا، فک پایین یا هر دو فک قرار گیرد. آنها نسبت به پروتزهای معمولی، استحکام بیشتری دارند و در جویدن بهتر عمل می کنند. با این حال، شما باید هر شب برداشته شوند تا آنها را تمیز کنید و اجازه دهید بافت های لثه تان استراحت کنند.

بیشتر بدانید : اوردنچر

ایمپلنت

ایمپلنت های دندانی، ریشه های از جنس تیتانیوم و کمی شبیه به پیچ هستند که از طریق جراحی در استخوان فک شما در زیر لثه کاشته می شوند سپس یک تاج به بالای ایمپلنت متصل می شود تا شکاف دندان از دست رفته را پر کند. این دندان‌ های جایگزین به گونه ای ساخته می شوند که با دندان‌های طبیعی شما هماهنگ باشند بنابراین ایمپلنت های دندانی به سختی قابل تشخیص هستند. با این حال کاشت دندان گزینه مناسبی برای همه نیست.

بیشتر بدانید : ایمپلنت دندان

دندان مصنوعی ژله ای

دندان مصنوعی انعطاف پذیر (ژله ای) نوعی پروتز پارسیل است که از مواد متفاوتی نسبت به پروتزهای پارسیل معمولی ساخته شده است. پایه اکثر پروتزهای انعطاف پذیر از یک ترموپلاستیک نازک مانند نایلون ساخته می شود که همرنگ لثه است (در مقایسه با اکریلیک ضخیم تر و سفت تر که در پروتزهای کامل استفاده می شود). پروتزهای ژله ای از هیچ قسمت فلزی استفاده نمی کنند بنابراین ظاهر و احساس بسیار طبیعی تری ایجاد می نمایند. اما به دلیل استحکام و انطباق پذیری پایین با ساختار دهان معمولا توسط دندانپزشکان توصیه نمی شوند.

دندان مصنوعی فک بالا بدون سقف

از زمانی که دندان مصنوعی سنتی معرفی شدند، بیماران با مشکلات ناشی از پوشیده شدن کام نرم (سقف دهان) توسط دندان مصنوعی دست و پنجه نرم می کردند. پروتز سنتی فک بالا، کل کام یا سقف دهان را می پوشاند. دلیل انجام این کار، ایجاد مکش بین کام و دندان مصنوعی است که به نگه داشتن آن در جای خود کمک می کند. با این حال، این امر حجم زیادی به دندان مصنوعی فک بالا اضافه می کند. همچنین مانع چشیدن طعم برخی غذاها توسط فرد می شود. با برداشتن سقف پروتز، افراد احساس راحتی بیشتری می کنند و می توانند دوباره از خوردن لذت ببرند. به همین منظور، نوع دیگری از دندان مصنوعی به نام پروتزهای بدون سقف عرضه شده اند. این پروتزهای بدون سقف برای استفاده در مواقعی طراحی شده اند که تمام دندان های بالایی شما از بین رفته باشد.

 دندان مصنوعی فک بالا بدون سقف با استفاده از ایمپلنت به فک بالا متصل می شود و از آنجایی که کام دهان را نمی پوشاند، طعم و حرارت غذا را به خوبی می توانید احساس کنید.

دندان مصنوعی تکی چسبی

دندانپزشک در برخی موارد و با توجه به شرایط بیمار، دندان مصنوعی تکی چسبی را توصیه می کند. اگر بیمار به دلیل محدودیت بودجه و شرایط جسمانی به دنبال یک درمان ساده و کم هزینه باشد و همچنین لثه و استخوان ناحیه بدون دندان به حدی تحلیل رفته باشد که ایمپلنت ممکن نباشد، از دندان مصنوعی تکی چسبی برای وی استفاده خواهد شد.

دندان مصنوعی چگونه ساخته می شود؟

هر پروتز مخصوص دهان شما ساخته شده است، به این معنی که دندانپزشک شما برای ساختن پروتز دندانی کاملا متناسب با دهان شما ابتدا قالبگیری انجام می دهد. در ادامه، در مراحل ساخت دندان مصنوعی از این قرار هستند:

۱. دندانپزشک یک مدل می سازد: دندانپزشک با استفاده از قالب‌ های گرفته شده از فک و دهان شما مدل ‌هایی از موم یا پلاستیک می سازد. شما چندین بار این مدل را امتحان خواهید کرد تا تناسب، شکل و حتی رنگ را قبل از ساختن دندان مصنوعی بررسی کنید.

۲. مدل در یک آرتیکولاتور قرار داده می شود: تکنسین از یک وسیله مکانیکی به نام آرتیکولاتور استفاده می‌کند که عملکردی شبیه فک بیمار دارد. تکنسین از آن برای چسباندن دندان‌ها به موم استفاده می‌کند.

۳. تکنسین موم را شکل می دهد: با استفاده از مدل مومی، تکنسین موم را شکل می دهد و می تراشد تا شبیه لثه های شما شود. این پایه مومی برای دندان مصنوعی کامل شده استفاده خواهد شد.

۴. پروتزها را در یک فلاسک قرار می دهد: تکنسین دندان های مصنوعی را در یک فلاسک قرار می دهد که یک وسیله نگهدارنده است که گچ بیشتری در آن ریخته می شود، بنابراین می توان شکل دندان های مصنوعی را حفظ کرد. سپس فلاسک را در آب داغ قرار می گیرد و موم ذوب می شود.

۵. اکریلیک را به قالب گچ تزریق می کند: هنگامی که موم برداشته شد، تکنسین یک جدا کننده مایع را به لایه گچ اضافه می کند. این جدا کننده از چسبیدن اکریلیک به آن جلوگیری می کند و سپس اکریلیک برای جایگزینی موم به داخل فلاسک تزریق می شود.

۶. گچ برداشته می شود: تکنسین با دقت قالب گچ را با استفاده از ابزار آزمایشگاهی مخصوص جدا می کند و پروتزهای اکریلیک را در حمام اولتراسونیک قرار می دهد تا گچ باقی مانده را از بین ببرد.

۷. تکنسین، دندان مصنوعی را می تراشد و صیقل می دهد: هر گونه اکریلیک اضافی از روی دندان مصنوعی تراشیده می شود. پس از تراش، تکنسین از پامیس برای پولیش آن استفاده می کند.

۸. دندان مصنوعی آماده است: اکنون پروتزها آماده هستند، دندانپزشک شما را امتحان کردن آنها روی دندانها با شما تماس می گیرد.

روش استفاده از دندان مصنوعی

دانستن روش صحیح قرار دادن و برداشتن دندان مصنوعی می‌تواند برخی از نگرانی‌هایی را که بیماران اغلب در مورد عادت کردن به پروتزهای جدید خود احساس می‌کنند، کاهش دهد.

قرار دادن دندان مصنوعی

با استفاده از انگشتان دست (و شست)، دندان مصنوعی خود را به طور یکنواخت در داخل دهان قرار دهید. دندان های مصنوعی در بالای شکافی که برای پر کردن آن طراحی شده اند، قرار می گیرند. قلاب ها بر روی دندان های طبیعی یا کناری قرار می گیرند که برای بستن آنها طراحی شده اند. دندان مصنوعی را به طور یکنواخت با انگشتان خود فشار دهید تا زمانی که قلاب ها روی دندان های کناری بلغزند و پروتز در هر طرف در جای خود جا بیفتد (صدا دهد). با این صدا مطمئن می شوید که  پروتز محکم در موقعیت خود قرار گرفته است. در این مرحله پروتز باید راحت و ثابت باشد. هرگز پروتز پارسیل را به زور در جای خود قرار ندهید. اگر دندان مصنوعی خود را به درستی قرار دهید، نیازی نیست که آن خود را به زور در موقعیت خود محکم کنید.

برداشتن دندان مصنوعی

برای برداشتن پروتز بعد از شستن دست ها، ناخن انگشت شست خود را به خط لثه بین دندان مصنوعی و گونه خود قلاب کنید و به آرامی و به طور یکنواخت به سمت پایین بکشید تا قلاب ها آزاد شوند. مسیر قرار دادن را به صورت معکوس دنبال کنید تا دندان مصنوعی را از دهان خود خارج نمایید. برای برداشتن پروتز پارسیل تحتانی، ناخن های شست خود را در دو طرف لبه دندان مصنوعی در جایی که به لثه ‌ها می‌رسد قلاب کنید، از تکان دادن ملایم برای رها کردن آن استفاده کنید. هنگامی که قلاب ها از دندان های طبیعی شما جدا شدند، مسیر برعکس قرار دادن را دنبال کنید تا دندان مصنوعی را از دهان خود خارج نمایید.

عوارض دندان مصنوعی

هنگامی که برای اولین بار دندان مصنوعی، به ویژه پروتزهای فوری (موقت) دریافت می کنید، ممکن است متوجه افزایش بزاق دهان شوید. این طبیعی است و با عادت کردن دهان شما به پروتز برطرف خواهد شد. برخی از افراد حالت تهوع موقتی را نیز تجربه می کنند.

ممکن است در ابتدا در هنگام عادت کردن به دندان مصنوعی جدید خود در خوردن مشکل داشته باشید. با غذاهای نرم و مایع شروع کنید تا به آن عادت کنید. به طور مشابه ممکن است صحبت کردن همانند قبل، برای شما دشوار باشد. این کار با عادت کردن به دندان مصنوعی آسان تر می شود. برای تسریع در گفتن کلماتی که تلفظ آنها دشوار است، تمرین کنید.

پروتزهای مصنوعی گاهی اوقات می توانند در مدتی که به آنها عادت می کنید، باعث تحریک یا زخم در دهان شوند. این امر رایج است و اغلب به مرور زمان از رفع می شود. برای کمک به درمان این علائم، با آب نمک غرغره کنید و بهداشت دهان و دندان را رعایت نمایید.

بیشتر بدانید : معایب و عوارض دندان مصنوعی

معمولاً هنگام سرفه یا عطسه فشار هوای شدیدی را در مقابل (بر خلاف) پروتزهای متحرک تجربه می کنید که به خاطر خارج شدن سریع بازدم شما است. این  امر می تواند باعث پرت شدن پروتزها به بیرون دهان شود. برای جلوگیری از این مسئله در هنگام عطسه، خمیازه کشیدن یا سرفه، دهان خود را با دست بپوشانید.

علائم خاصی وجود دارد که نشان می دهد دندان مصنوعی شما نیاز به تنظیم، اصلاح یا ترمیم دارد. اینها عبارتند از:

• لب پر شدگی یا ترک خوردگی در دندان مصنوعی
• مشکل در جویدن بعد از دوره سازگاری (که ممکن است حدود یک هفته طول بکشد)
• نامتناسب شدن پروتز به مرور زمان، به عنوان مثال مانند گذشته با آن راحت نیستید .
• زخم های فشاری در جایی که دندان های مصنوعی فیت می شود، به خصوص پس از دوره سازگاری.
• تغییرات در الگوی صحبت کردن که پس از دوره سازگاری از بین نرفته است.
• بوی نامطبوع از دندان مصنوعی

اولین روز گذاشتن دندان مصنوعی

در اولین روز استفاده از دندان مصنوعی جدید، ممکن است احساس کنید که باید زودتر آنها را در بیاورید! صحبت کردن، غذا خوردن، گذاشتن و برداشتن دندان مصنوعی از چالش هایی هستند که حداقل در چند روز اول باید با آنها دست و پنجه نرم کنید. ممکن است چند هفته طول بکشد تا اینکه به طور کامل به دندان مصنوعی جدید خود عادت کنید. احتمال ایجاد نقاط دردناک روی لثه‌ها به دلیل تنظیم نبودن پروتزها نیز وجود دارد. این مشکل می تواند توسط دندانپزشک شما برطرف شود. پس از تنظیم دندان مصنوعی و عادت کردن به آن، دیگر درد یا ناراحتی در دهان خود نخواهید داشت.

مشکلات بعد از گذاشتن دندان مصنوعی

اگر از دندان مصنوعی استفاده می کنید، بسیار مهم است که دهان خود را تمیز و سالم نگه دارید. همچنین فقط باید از پروتزهایی استفاده کنید که به درستی تنظیم و نصب شده باشند. در غیر این صورت ممکن است به مشکلات زیر دچار شوید:

• درد و تحریک لثه و دهان
• مشکلات غذا خوردن و صحبت کردن
• لغزیدن و حرکت کردن پروتز در دهان
• ایجاد زخم های دهانی
• عفونت در دهان

ورم و التهاب لثه بعد از گذاشتن دندان مصنوعی

به نظر شما دلیل ورم، التهاب و ایجاد زخم  های دهانی بعد از گذاشتن دندان مصنوعی چیست؟ در بیشتر مواقع علت درد یا ناراحتی به دلیل عادت نکردن به دندان مصنوعی و یا نامتناسب بودن آن است. سازگاری با پروتزهای جدید مدتی طول می کشد بنابراین مقداری تحریک و ورم لثه کاملا طبیعی است. پروتزهای نامتناسب ( آنهایی که لق هستند یا به درستی جا نمی خورند ) می‌توانند باعث ساییدگی دندان مصنوعی روی لثه یا حتی بریدگی لثه شوند و این چیزی است که می‌توانید به راحتی با کمک دندانپزشک خود آن را برطرف کنید. حتی گاهی ممکن است لثه های شما به دلیل دندان مصنوعی تکه ای دردناک شوند.

یکی دیگر از دلایل درد لثه می تواند به خاطر گیر کردن ذرات غذا بین لثه و دندان مصنوعی باشد. همچنین ممکن است به دلیل تجمع باکتری‌ها، لثه هایتان دردناک شوند. تجمع باکتری زمانی اتفاق می‌افتد که دندان‌ های مصنوعی خود را به درستی تمیز نکنید. شما می توانید با استفاده از چسب دندان مصنوعی مانع گیر کردن غذا بین دندان مصنوعی و خط لثه شوید.

از آنجایی که بیشتر ورم، التهاب و زخم های ناشی از دندان مصنوعی به دلیل نامتناسب بودن دندان مصنوعی است، بهترین اقدام این است که برای معاینه نزد دندانپزشک خود بروید. ممکن است لازم باشد که پروتز خود را تنظیم یا مجدداً نصب کنید تا بهتر روی لثه قرار بگیرد. این کار باعث کاهش تحریک لثه‌ ها خواهد شد.

مراقبت از دندان مصنوعی

برای مراقبت از دندان مصنوعی خود به نکات زیر دقت کنید:

• برای جلوگیری از تجمع ذرات و بقایای غذا، دندان مصنوعی خود را بعد از خوردن و آشامیدن بیرون بیاورید و با آب گرم بشویید.
• دندان های مصنوعی شکننده هستند و به راحتی می شکنند. با احتیاط از آنها استفاده کنید و هنگام تمیز کردن وقت کافی بگذارید. مراقب باشید در هنگام برداشتن و تمیز کردن از دست تان به زمین نیفتند.
• برخی از مواد شیمیایی برای دندان مصنوعی بسیار خشن هستند. از خمیر دندان یا محصولات سفید کننده دندان روی دندان مصنوعی خود استفاده نکنید. خمیر دندان ساینده می تواند باعث ایجاد خراش شود و محصولات سفید کننده می توانند رنگ دندان مصنوعی شما را تغییر دهند.
• هرگز با دندان مصنوعی نخوابید.
• در طول شب، دندان مصنوعی را درون آب گرم یا خنک قرار دهید. آب داغ می تواند شکل دندان مصنوعی شما را تغییر دهد.
• اگر دندان مصنوعی تان شکست، با دندانپزشک خود تماس بگیرید. سعی نکنید خودتان پروتزهای شکسته را تعمیر کنید. 
• اگر از چسب دندان مصنوعی استفاده می کنید، دستورالعمل های سازنده را دنبال کنید و از مقدار مناسب استفاده کنید. چسب را هر شب با یک مسواک نرم، صابون ملایم و آب از روی دندان مصنوعی جدا کنید.

بیشتر بدانید : مراقبت از دندان مصنوعی

شست و شوی دندان مصنوعی

در حالی که فکر مراقبت از دندان مصنوعی، برخی از بیماران را نگران می کند اما شست و شوی دندان مصنوعی ساده است. سعی کنید موارد زیر را در برنامه روزانه بهداشت دهان و دندان خود بگنجانید.

• برای تمیز کردن دندان مصنوعی، قانون کلی این است: هر روز آنها مسواک بزنید و در مایع ضد عفونی کننده قرار دهید. ابتدا دندان های مصنوعی خود را مسواک بزنید تا تکه های غذا از بین برود. از پاک کننده دندان مصنوعی غیر ساینده استفاده کنید، نه خمیر دندان. مراقب باشید که خیلی محکم مالش ندهید زیرا ممکن است باعث ایجاد شیارهایی در سطح شود.
• مطمئن که تمام سطوح دندان مصنوعی، از جمله سطحی که روی لثه شما قرار می گیرد را مسواک می زنید. این امر به ویژه در صورت استفاده از هر نوع فیکساتور پروتز بسیار مهم است.
• پروتزهای مصنوعی خود را هر روز در محلول تمیز کننده دندان خیس کنید. این کار به حذف هرگونه پلاک و لکه های سرسخت باقی مانده کمک می کند. همچنین به ضد عفونی کردن پروتزهای دندانی شما کمک می‌کند و به آنها احساس تازگی می‌دهد. همیشه دستورالعمل های سازنده را دنبال کنید.
• اگر متوجه ایجاد لکه یا جرم شدید، برای تمیز کردن آنها به دندانپزشک مراجعه کنید.
• پس از خوردن یا آشامیدن، دندان مصنوعی خود را در اسرع وقت بشویید. این کار ذرات غذا را از بین می برد و دهان شما را شاداب و با طراوت نگه می دارد.
• هنگامی که پروتز خود را خارج کردید، تمیز کردن دهان خود را فراموش نکنید. هنگام استفاده از دندان مصنوعی، رعایت بهداشت دهان و دندان ضروری است. از یک مسواک نرم برای تمیز کردن دندان‌ها، لثه‌ها و زبان طبیعی خود استفاده کنید و همچنین کام خود را با یک مسواک یا پارچه استریل نرم مانند گاز تمیز نمایید. این یک مرحله مهم است، حتی اگر از چسب دندان استفاده نمی کنید.
• هنگام مسواک زدن دندان مصنوعی خود نیز باید ملایم باشید. نگران نباشید، دندانپزشک شما نحوه تمیز کردن پروتزهای مصنوعی را هنگامی که آنها را نصب کردید نشان می دهد. خیساندن پروتز و مسواک زدن ملایم آن با یک پاک کننده غیر ساینده، تمام کاری است که باید انجام دهید. از محلول خیساندن دندان مصنوعی در داخل دهان خود استفاده نکنید زیرا برای استفاده روی لثه یا دهان مناسب نیست.

از چه موادی می توان برای شست و شو استفاده کرد و از چه موادی نمی توان؟

• هرگز از آب داغ یا جوش روی دندان مصنوعی خود استفاده نکنید. ممکن است وسوسه شوید که آنها را استریل کنید اما این کار ضروری نیست و می تواند باعث ذوب شدن یا تاب برداشتن آنها شود. اگر نگران استفاده از آب سرد به تنهایی هستید، می توانید از محلول ضد عفونی کننده دندان مصنوعی استفاده کنید.
• مطمئن شوید هر محصولی که برای تمیز کردن یا خیس کردن دندان مصنوعی خود استفاده می کنید، حاوی سفید کننده نباشد زیرا ممکن است باعث تغییر رنگ و آسیب به دندان مصنوعی شود. همچنین باید از استفاده از کلر بر روی قطعات فلزی دندان مصنوعی خودداری کنید زیرا باعث خوردگی خواهد شد.
• محصولات سفید کننده مانند دندان های طبیعی روی پروتزها تأثیر ندارند، بنابراین وسوسه نشوید که از خمیر دندان یا محصول خاصی استفاده کنید. اگر احساس می کنید که دندان مصنوعی شما تغییر رنگ داده است، با دندانپزشک خود صحبت کنید.
• هنگام تمیز کردن دندان‌های مصنوعی، با ملایمت این کار را انجام دهید. مسواک های سخت و پاک کننده های ساینده باعث آسیب می شوند.
• توصیه می شود برای شست و شوی پروتزهای خود از خمیر دندان معمولی استفاده نکنید و یا مشورت دندانپزشک، یک خمیر دندان مخصوص دندان مصنوعی تهیه فرمایید.
• از مسواک های نرم یا مسواک های مخصوص پروتز استفاده کنید.

چسب دندان مصنوعی

چسب دندان مصنوعی، محصولی است که برای کمک به نگه داشتن دندان های مصنوعی (متحرک) در جای خود طراحی شده است. آن روی قسمت زیرین پروتز شما به کار می رود و یک اتصال محکم تر با لثه ایجاد می کند. این محصول به فرم ژل، کرم و پد موجود است و اغلب توسط بیمارانی به کار می رود پروتزهای آنها به خاطر استفاده طولانی مدت فرسوده شده و لق و جابجا شده اند. چسب دندان مصنوعی در مورادی که بیمار نگران لیز خوردن پروتزهای دندانی خود است نیز می تواند مفید باشد زیرا اطمینان بیشتری فراهم می کند. با اینحال توصیه می شود قبل از امتحان کردن این محصولات با دندانپزشک خود مشورت نمایید.

بیشتر بدانید : چسب دندان مصنوعی

نحوه استفاده از چسب دندان مصنوعی

برای استفاده از چسب دندان مصنوعی، دستورالعمل های زیر را دنبال کنید.

• قبل از نصب دندان مصنوعی یا استفاده از هر گونه چسب دندان مصنوعی ، لطفاً مطمئن شوید که پروتزهای شما تمیز و کاملاً خشک هستند.
• برای استفاده از چسب، آن را روی یک سری نقاط یا ردیف های کوچک در زیر پروتز خود بمالید. همیشه با مقدار کم شروع کنید و چسب را خیلی نزدیک به لبه دندان مصنوعی خود نزنید.
• هنگام نصب دندان مصنوعی، آنها را محکم در جای خود فشار دهید و نگه دارید. اگر چسب بیرون زد، یعنی شما بیش از حد از چسب استفاده کرده اید. 
• غالبا یک بار استفاده از چسب دندان مصنوعی در طول روز کافی است. اگر متوجه شدید برای ثابت نگه داشتن پروتزهای خود لازم است چندین بار از چسب دندان مصنوعی استفاده کنید، به دندانپزشک مراجعه کنید تا متناسب بودن آنها را بررسی کند.

بهترین مارک دندان مصنوعی

برندها و کشورهای مختلفی به تولید و عرضه پروتزهای دندانی می پردازند. به طور کلی هر چه کیفیت دندان مصنوعی بالاتر و برند تولید کننده آن معروف تر باشد، قیمت بیشتری نیز خواهد داشت. کشورهای آلمان، آمریکا و ژاپن جزء سه کشور برتر در تولید دندان مصنوعی می باشند. بهترین مارک های دندان مصنوعی موجود در بازار از این قرار هستند:

• دنتسپلی سیرونا (برندآمریکایی)
• ایوکلار ویوادنت و اورال پریمیوم (برند آلمانی)
• یاماهاچی و ویراسیا (برندهای ژاپنی)

در سال های اخیر دندان مصنوعی های ساخت داخل کشور نیز با کیفیت قابل قبول و قیمت مناسبی عرضه می شوند. معروف ترین آنها عبارتند از:

• سوپر برلیان
• یاقوت
• نچرال دنت

بیشتر بدانید : بهترین مارک دندان مصنوعی

هزینه های دندان مصنوعی

هزینه های دندان مصنوعی با توجه به چند عامل متغیر هستند. فاکتورهایی نظیر تجربه دندانپزشک، محل کلینیک یا مطب دندانپزشکی، نوع دندان مصنوعی، برند دندان مصنوعی، وضعیت سلامت دهان و لثه ها یبیمار، تعداد دندان هایی که قرار است جایگزین شوند، بر هزینه نهایی کار تأثیر می گذارند. همچنین اگر لازم باشد درمان های دیگری قبل از نصب دندان مصنوعی انجام شود (به عنوان مثال کشیدن دندان، درمان عفونت لثه و غیره) هزینه آنها را نیز باید مد نظر قرار دهید. قیمت نهایی نصب دندان مصنوعی توسط دندانپزشک و پس از ارزیابی دهان و دندان های بیمار تخمین زده خواهد شد.

بیشتر بدانید : قیمت ایمپلنت دندان

نکات مهم در استفاده از دندان مصنوعی

رعایت نکات زیر به افزایش راحتی و ماندگاری دندان های مصنوعی شما کمک می نمایند.

• دندان مصنوعی خود را هر روز مسواک بزنید.
• برای جلوگیری از بوی بد دهان و عفونت های قارچی، روتین مراقبت از دهان و دندان را رعایت کنید.
• دندان های مصنوعی را هر روز در محلول پاک کننده دندان مصنوعی خیس کنید.
• به دهان خود ۶ تا ۸ ساعت استراحت دهید (دادن مصنوعی خود را بیرون بیاورید).
• در مورد لزوم استفاده از چسب دندان مصنوعی از دندانپزشک تان سوال کنید.
• در هنگام جویدن غذا از هر دو سمت دهان تان استفاده کنید.
• برای جویدن راحت تر، غذا را به تکه های کوچک ببُرید.
• با نوشیدن مایعات کافی، دهان تان را مرطوب نگه دارید.
• از غذاهای سفت و چسبناک اجتناب کنید.
• صحبت کردن با دندان مصنوعی خود را تمرین کنید.
• چکاپ های دندانپزشکی منظم داشته باشید (هر ۶ ماه یکبار).

سوالات متداول

موارد زیر، جزء سوالات پر تکرار پیرامون دندان مصنوعی هستند.

۱. با دندان مصنوعی چه نوع غذایی می توانم بخورم؟

اگر از دندان مصنوعی استفاده می کنید، در ابتدا باید سعی کنید فقط غذاهای نرم بخورید. متأسفانه در روزهای اول، گاز زدن و جویدن غذاهایی مانند استیک، سبزیجات خام و میوه‌های خام برای دارندگان دندان مصنوعی بسیار دشوار است. انتخاب های غذایی خوب شامل غلات پخته، آبگوشت، سوپ، تخم مرغ ، پودینگ، پوره سیب زمینی، سبزیجات له شده یا خوب پخته شده، آب میوه، ماست، خورش های پخته شده و پاستا هستند.

۲. چرا دندان مصنوعی من دیگر متناسب (فیت) نیست؟

با گذشت زمان، لثه ها جمع می شوند و این امر به ویژه پس از کشیدن دندان ها صادق است. با در نظر گرفتن این موضوع، دندان های مصنوعی همیشه باید بعد از دو تا سه سال ریلاین شوند و بعد از حدود شش تا هفت سال دوباره ساخته شوند. مهم است که معاینات منظم داشته باشید زیرا دندان مصنوعی نامتناسب به دهان شما آسیب می رساند.

۳. آیا چسب های دندان مصنوعی ایمن هستند؟

چسب های دندانی تا زمانی که طبق دستورالعمل استفاده شوند، بی خطر هستند. اگر دندان مصنوعی متناسب باشد و از چسب فقط برای ایجاد ثبات بیشتر استفاده شود، نباید عوارض بدی ایجاد شود. اگر از چسب بیش از حد برای پر کردن فضاهای خالی برای دندان مصنوعی نامتناسب استفاده شود، می تواند برای بافت های زیرین مضر باشد. گاهی اوقات در این موارد، التهاب بافت نرم ایجاد می شود. علاوه بر این به دلیل حرکت روی بافت نرم و استخوان زیرین، دندان مصنوعی نامتناسب می‌تواند باعث تحلیل استخوان شود.

۴. پس از استفاده از چسب، برداشتن دندان مصنوعی بسیار دشوار است. چگونه آن را بدون درد بردارم؟

اگر از چسب دندان مصنوعی خود به درستی استفاده کنید، هنگام برداشتن دندان مصنوعی نباید چسب زیادی روی لثه و کام (سقف دهان) شما باقی بماند. بیماران از روش‌های مختلفی برای برداشتن چسب استفاده می‌کنند: یک تکه گاز، یک دستمال کاغذی، یک دستمال مرطوب یا یک مسواک مرطوب. روی هر دندان مصنوعی بیش از سه یا چهار چسب به اندازه نخود استفاده نکنید.

حرف آخر

دندان مصنوعی یک گزینه مقرون به صرفه و ساده برای جایگزینی همه دندان های از دست رفته شما در یک زمان است. پروتزهای دندانی می توانند ثابت یا متحرک باشند. آنها در انواع مختلفی موجود هستند که با توجه به نیاز فرد و تشخیص دندانپزشک انتخاب می شوند. مدتی طول می کشد تا به پروتزهای دندانی جدید خود عادت کنید بنابراین ممکن است در روزها و هفته های ابتدایی در غذا خوردن و صحبت کردن مشکلاتی داشته باشید. در صورت تداوم ناراحتی و اِشکال در تکلم و غذا خوردن به دندانپزشک مراجعه نمایید.